ERCP چیست؟

ERCP نوعی از آندوسکوپی است که جهت ارزیابی مجاری صفراوی و لوزالمعده مورد استفاده قرار می گیرد لوله آندوسکوپ از طریق دهان وارد میشود و به آرامی در گلوی شما و در مری و معده و دوازدهه حرکت داده میشود تا زمانی که به نقطه ای برسد که در آنجا مجاری از پانکراس و کیسه صفرا در دوازدهه تخلیه میشود.

کاربردهای ERCP شامل موارد زیر می باشد:

• خارج کردن سنگهای مجرای صفراوی و مجرای پانکراس
• گشاد کردن تنگیهای خوش خیم مجرای صفراوی و مجرای پانکراس
• تعبيه استنت در تنگیهای خوش خیم یا بدخیم مجرای صفراوی .

آمادگی های قبل از ERCP:

• لازم است شب قبل شام سبک بخورید و به مدت ۸ ساعت قبل از ERCPناشتا باشید.
• تمام مدارک پزشکی ، جواب آزمایشات درخواستی پزشک وبرگه درخواست پزشک معالج را در روز ERCP همراه داشته باشید.
• همراه داشتن مشاوره قلب در بیماران دارای مشکلات قلبی و سنین بالای ۵۰ سال و انجام و همراه داشتن مشاوره ریه در بیماران ریوی با سابقه آسم و تنگی نفس
• در صورت داشتن دندان مصنوعی یا اجسام فلزی در بدن مثل پیرسینگ، پیس میکر، و اشیاء فلزی به پرستار و پزشک اطلاع دهید. حتماً یک نفر همراه داشته باشید.
• پزشک معالج خود را از کلیه بیماریهایی که دارید و همچنین تمام داروهایی که مصرف می نمایید. حتی مواردی که به نظر شما بی اهمیت هستند مطلع سازید به خصوص اگر سابقه ای از حساسیت به مواد حاجب رادیولوژی و داروهای بیهوشی دارید حتما اطلاع دهید.
• در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون و داروهای ضد انعقاد مانند آسپرین، پلاویکس ، وارفارین حتماً پزشک را مطلع سازید
• چنانچه به طور مرتب از داروهای آرامبخش یا احیانا مواد مخدر استفاده مینمایید حتما به پزشک بیهوشی اطلاع دهید.
• مصرف داروهای کنترل قند در بیماران دیابتی باید با نظر پزشک باشد زیرا ممکن است نیاز به قطع یا کم شدن آن باشد.
• در صورتی که باردار هستید حتما پزشک را مطلع سازید زیرا اشعه ایکس میتواند باعث ناهنجاری جنین شود.

مراقبتهای بعد از ERCP

شما در قسمت بستری آندوسکوپی به مدت ۲۴ ساعت یا بیشتر طبق نظر پزشک معالج تحت بستری خواهید بود. پزشک در اولین فرصت شما را ویزیت نموده و دستورات لازم توسط پرستار برای شما اجرا خواهد شد. ناراحتی معمول پس از این آزمایش داشتن احساس نفخ به علت وارد کردن هوا به وسیله دستگاه می باشد . طبق دستور پزشک نوشیدن مایعات ، 6 ساعت  بعد از رفتن آثار بیهوشی مجاز می شود. بعد از انجام آندوسکوپی اگر دچار مشکلی نظیر خونریزی، درد بیش از تهوع و استفراغ و یا تب و لرز شوید هرچه سریعتر با پزشک مربوطه تماس بگیرید و یا به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.

آندوسونوگرافی چیست؟

آندوسونوگرافی از تلفیق ۲ بخش آندوسکوپی و سونوگرافی به وجود آمده است. در این روش یک آندوسکوپ مخصوص با استفاده از امواج صوتی فرکانس بالا تصاویری دقیق از قسمتهای مختلف دستگاه گوارش فوقانی قفسه سینه و اعضای دیگر بدن مانند پانکراس، مجرای صفراوی کبد ، غدد لنفاوی و نیز قسمت پایین دستگاه گوارش از جمله کولون و رکتوم را نمایش میدهد.

در ضمن با توجه به این که دستگاه آندوسکوپی به طور کامل ضد عفونی میشود امکان انتقال عفونت و بیماری از طریق آندوسکوپی وجود ندارد.

کاربردهای روش آندوسونوگرافی:

• سنگ های مجاری صفراوی
• التهاب و کیست پانکراس
• انجام نمونه برداری و تخلیه کیست
• ارزیابی میزان نفوذ تومور در سرطانهای مری، معده، پانکراس، ریه و مقعد

آمادگی های قبل از آندوسونوگرافی :

• لازم است شب قبل شام سبک بخوریدو به مدت ۸ ساعت قبل از آندوسکوپی ناشتا باشید.
• انجام و همراه داشتن مشاوره قلب در بیماران دارای مشکلات قلبی و سنین بالای ۵۰ سال انجام و همراه داشتن مشاوره ریه در بیماران ریوی با سابقه آسم و تنگی نفس ضروری است.
• در صورت داشتن دندان مصنوعی آن را خارج نمایید.حتماً یک نفر همراه داشته باشید.
• درخواست کتبی آندوسونوگرافی و تمام مدارک پزشکی را همراه داشته باشید.
• باید مصرف هرگونه دارو را به اطلاع پزشک مربوطه برسانید و از لزوم مصرف یا عدم مصرف آن آگاه شوید. پزشک را از هرگونه حساسیت دارویی از جمله داروهای بیهوشی آگاه سازید.
• مصرف داروهای کنترل قند در بیماران دیابتی باید با نظر پزشک باشد زیرا ممکن نیاز به قطع یا کم شدن آن باشد.
• در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون و داروهای ضد انعقاد مانند آسپرین، پلاویکس، وارفارین حتماً پزشک را مطلع سازید.
• در صورتی که هر گونه احتمال بارداری در شما وجود دارد یا باردار هستید پزشک خود را در جریان بگذارید.

در صورتی که قرار است برای شما آندوسونوگرافی رکتال انجام شود آمادگیهای دیگری علاوه بر موارد فوق لازم است که شامل :

شب قبل شام سبک میل نمایید و از ۸ ساعت قبل از آندوسونوگرافی ناشتا باشید.

تعداد ۲ عدد شیاف بیزاکودیل در ساعت ۸ شب و ۲ عدد نیز در ساعت ۵ صبح داخل مقعد استعمال نمایید.

مراقبتهای بعد از آندوسونوگرافی:

شما در قسمت ریکاوری آندوسکوپی به مدت ۲ ساعت تحت مراقبت خواهید بود تا پزشک بیهوشی شما را از نظر هوشیاری کامل بررسی نماید

شما می توانید بعد از هوشیاری کامل با هماهنگی پرستار ابتدا مایعات و سپس رژیم نرم و سبک مانند سوپ شروع نمایید.

ناراحتی معمول پس از این آزمایش داشتن احساس نفخ به علت وارد کردن هوا به وسیله دستگاه میباشد که با رفتن به سرویس بهداشتی سریعاً برطرف خواهد شد.

بعد از رفتن آثار بیهوشی به طور کامل ، با اجازه پزشک و به کمک همراه میتوانید به منزل بروید و زندگی روزمره خود را طبق روال سابق ادامه دهید. ۵ تا ۲۴ ساعت بعد از آندوسکوپی از انجام رانندگی اجتناب نمایید.

PEG: percutaneous endoscopic gastrostomy

منظور از لوله پگ یا گاستروستومی اندوسکوپیک از طریق پوست

چیست؟

پِگ لوله ای است که به منظور انتقال مواد غذایی به داخل معده، با کمک آندوسکپی از طریق شکم در معده فرد قرار داده می شود.

لوله پگ می تواند ماه ها یا سال ها در معده شما بماند، بنابراین زمانی که نتوانید به اندازه کافی مواد غذایی از طریق دهان مصرف کنید، مایعات، داروها و سایر مواد غذایی مورد نیاز خود را از طریق آن مصرف می کنید.

هنگامی که پگ را در معده خود دارید، حتما با پزشک خود جهت جلوگیری از بیرون آمدن لوله یا مسدود شدن آن در ارتباط باشید.

چرا ممکن است به لوله پگ احتیاج داشته باشم؟
لوله PEG جهت تامین نیازهای غذایی روزانه، برای کودکان یا بزرگسالانی که به دلیل اختلال بلع (دیسفاژی) نمی توانند از راه دهان تغذیه داشته باشند یا به اندازه کافی بخورند، انتخاب مناسبی است.

لوله پگ تا حدودی می تواند به جلوگیری از وضعیت خطرناک موسوم به آسپیراسیون کمک کند .

برخی از شرایط معمول که ممکن است استفاده از لوله PEG توصیه شود شامل موارد زیر است:

نقص های مادرزادی
اختلال بلع
سکته مغزی
سرطان دهان یا مری
بیماری های مری
همچنین در صورت داشتن شرایط طولانی مدت جسمی که عمل بلع برای شما سخت یا غیر ممکن باشد، استفاده از لوله پگ توصیه می شود.

لوله PEG حدود ۱ سال دوام دارد. تعویض لوله های قدیمی معمولاً روشی ساده است و پزشک می تواند گذاشتن پگ را بدون جراحی یا بیهوشی انجام دهد.